Mo boađut váikkuhit ássandoarjagii?

Vuođđoiežasvástu

Ovdal go loahpalaš ássandoarjja lea dieđus, ássangoluin geahpeduvvo vuođđoiežasvástu. Vuođđoiežasvásttu mearrái váikkuhit

• borramušgácci ollesolbmuid ja mánáid mearri
• borramušgácci bruttoboađut mánotbajis.

Bruttoboađut leat boađut, main ii leat gessojuvvon vearru.

Mađi stuorat boađut leat, dađi stuorat lea iežasvástuoassi. Juos boađut leat hui smávvát, vuođđoiežasvástu ii leat ollenge.

Boađut

Ássandoarjaga mearrái váikkuhit

• dienasboađut (ovdamearkan bálkáboahtu, mas lea dahkkon dienasboahtogeahpádus)
• kapitálaboađut (ovdamearkan láigoboađut ja seasttuid reanttut)
• máŋggat sosiáladoarjagat (ovdamearkan bargomárkandoarjja, oahpporuhta, ealáhagat ja buohcanbeaiveruhta).

Ássandoarjaga mearrái eai váikkut

• dihto sosiáladoarjagat (ovdamearkka dihte áigáiboahtindoarjja, mánnálassi, oahpporuđa fuolaheaddjibajádus dahje oapmahašdikšundoarjja)
• oahppoloatna
• borramušgácci vuolleahkásaš máná boađut
• deivvolaš boađut (ovdamearkka dihte árbi dahje skeaŋka).

Galggat almmuhit buot boađuidat ássandoarjjaohcamušas. Kela oažžu dieđuid bargoboađuin maiddái boahtoregistaris.

Muitte almmuhit Kelai, juos du boađut lassánit dahje geahppánit.

Dienasboahtogeahpádus

Dienasboahtogeahpádus dárkkuha dan, ahte juohkehaš borramušgázzái gullevaš olbmo oktiirehkenaston dienasboađuin geahpeduvvojit 300 e/mb. Dát submi ii nappo váldo vuhtii, go Kelas rehkenastet ássandoarjagii váikkuhan boađuid. Dienasboahtogeahpádus sáhttá dahkkojuvvot bálkáboađuin, ealáhusdoaimma boađuin ja eanandoalu boađuin.

Oaččut lasi dieđu boađuid váikkuhusas ássandoarjagii Kela siidduin.

Mo doarjaga mearri rehkenastojuvvo?

Ássandoarjja rehkenastojuvvo ná: Ássangoluin geahpeduvvo vuos vuođđoiežasvástooassi. Ássandoarjja lea 80 % báhcán supmis.

Sáhtát ieš árvvoštallat Kela siidduin rehkenastiin, man olu oaččut ássandoarjaga (suomagillii).