Halltõs eʹtǩǩad pueʹrõõzz puäʹres oummui dåhttarkääzzkõõzzid | Ääiʹjpoddsaž | KelaSirddu siiskõʹsse
Artikkel

Halltõs eʹtǩǩad pueʹrõõzz puäʹres oummui dåhttarkääzzkõõzzid

Õlmstõttum 19.5.2025

Halltõs eʹtǩǩad puõʒʒâlmååsktõsläkka muttâz, koon mieʹtt 65 eeʹǩǩed teâuddam oummu vuäitče jieʹlled privaatt takaidåhttar vuâsttaväʹlddempääiʹǩest määuʹseeʹl jiõččvasttõõzz, kååʹtt vaʹstteʹči õõlmâs vuâđđtiõrvâsvuõtthuâl huâl äʹššneǩmääus. Kõõččmõõžžâst lij ǩiõččlõddmõš, koon täävtõssân lij pueʹreed puäʹres oummui piâssmõõžž vuâđđtiõrvâsvuõtthuâl kääzzkõõzzid da vuäʹneed õõlmâs tiõrvâsvuõtthuâl håiddamrääidaid.

Halltõs eʹtǩǩad, što 1.9.2025 ääʹljeeʹl 65 eeʹǩǩed teâuddam oummu vuäǯǯče Kela koʹrvveemnalla privaatt takaidåhttarkääzzkõõzzid õõlmâs tiõrvâsvuõtthuâl äʹššneǩmääus hõõʹddin. Kela koʹrvveʹči še takai vuâsttaväʹlddempääiʹǩest mieʹrruum laboratorio- da kovveemtuʹtǩǩummšid. Kõõččmõõžžâst lij ǩiõččlõddmõš, kååʹtt peeštči eeʹjj 2027 loopp räjja. Ǩiõččlõddmõš lij pieʹǩǩ halltõõzz täävtõõzz ooudâs viikkâd Kela-koʹrvvõsriâžldõõǥǥ da pueʹreed puäʹres oummui vueiʹttemvuõđid vuäǯǯad vueʹǩǩšõs tiõrvâsvuõtthuâl.

Ǩiõččlõddmõõžž määinast 65 eeʹǩǩed teâuddam oummu vuäitče haaʹleen piâssâd jåʹttlubun dåhttar vuâsttaväʹlddempäikka hååid taarb ärvvtõõlǩani vaʹrrjeeʹl ääiʹj privatt takaidåhttrest.

  • Äʹššneǩ määusči takaidåhttar vuâsttaväʹlddemvuârast jäänmõsân 28,20 eeuʹr jiõččvasttõõzz (eeʹjjest 2025).

  • Koʹrvvõõzz vuäǯǯči še tiõttum takaidåhttar mieʹrreem tuʹtǩǩummšin, koin koʹrvvõs leʹčči 50 % tuʹtǩǩummuž jäänmõshââʹddest.

  • Tuʹtǩǩummšid da vuâsttaväʹlddemvuâraid šõõddči jäänmõshâʹdd (hâʹddlaakk), kååʹtt täʹǩǩeʹči tõn, što äʹššniiʹǩǩid jiâ šõõddči toolkteʹmes kuul.

Koʹrvvõõzzi vuäǯǯmõš õõlǥat, što privatt kääzzkõspuuʹtʼteeʹjj lij tuejjääm suåppmõõžž Kelain. Äʹššneeʹǩǩ vuäitče vuäǯǯad koʹrvvõõzz jäänmõsân kooumâst takaidåhttarjååttmõõžžâst eeʹjjest, leša eeʹjjest 2025 koʹrvveʹčeš jäänmõsân kueʹhtt jååttmõõžž.

Koʹrvvõõzz vuäǯǯči vuõiggkoʹrvvõssân tâʹlles vuâsttaväʹlddempääiʹǩest. Kela raaveʹči jeäʹrben koʹrvveei tuʹtǩǩummuž da tõi jäänmõshââʹdd riikksuåvtõõzz asetõõzz vuâđald. Kela õlmstââttči še ǩiõččlõddmõõžžâst mieʹldd åårrai kääzzkõspuuʹtʼteeʹji õhttvuõtt-teâđaid neʹttseeidain.

Ǩiõččlõddmõõžž täävtõssân lij pueʹreed puäʹres oummui piâssmõõžž takaidåhttar vuâsttaväʹlddempäikka da ǩieʹppeed õõlmâs tiõrvâsvuõtthuâl kuârmtõõzz. Mäŋggaz 65 eeʹǩǩed teâuddam oummu jiâ leäkku teänab tuâjjtiõrvâsvuõtthuâl kruuggâst, da privaatt puõʒʒâlmkuullååsktõõzz liâ täujja puäʹres oummuid kaallâš leʹbe hueʹneld vuäǯǯamnalla.

Ǩiõččlõddmõš lââʹzzat äʹššniiʹǩǩi vaʹlljemfrijjvuõđ, ǥu sij vueiʹtte vaʹlljeed nuʹt seämma veeʹrd maʹhssi privaatt leʹbe õõlmâs kääzzkõõzz di jiõccses suåvlab dåhttar ǩiõččlõddmõʹšše vuässõõđjin kääzzkõspuuʹtʼteeʹjin. Täävtõssân lij jåʹttlab hoiddu piâssmõš, kååʹtt vuäitt cõggâd loʹssääb tiõrvâsvuõttvaiggâdvuõđi õuddnummuž da uuʹccad taarb peiʹvvrõõttâm- da spesiaalpuõccihååid kääzzkõõzzid.

Aʹrvvõõzzi mieʹldd pieʹǩǩ õõlmâs tiõrvâsvuõtthuâl äʹššniiʹǩǩin serddjeʹči privaatt tiõrvâsvuõtthuõllu, kååʹtt vuäitt vuäʹneed håiddrääidaid pueʹrrvââjjamvuuʹdin. Tät vuäitt puʹhtted resuursid jeäʹrben tõid, kook âʹnne vuõss-sââʹjest õõlmâs kääzzkõõzzid.

Looǥǥ lââʹzz

Seidd peeiʹvtum 19.5.2025