Uđđâ pargovyeimipalvâlusvyehi puátá vuáimán 2.5. – návt tot sáttá vaiguttiđ Kela hiäđoid
Uđđâ pargovyeimipalvâlusvyevi ulmen lii faallâđ pargottes pargo-occei ovdiist eenâb individuaallii torjuu eromâšávt pargottesvuođâ aalgâst. Puátteevuođâst-uv pargo-occee kalga uuccâđ kiärdulávt pargo, vâi vuoigâdvuotâ pargottesvuotâhiätun siäilu. Pargottesvuotâhiäđoid lohtâseijee karenseh kuittâg uánáneh.
Uđđâ pargovyeimipalvâlusvyehi puátá vuáimán 2.5.2022. Puátteevuođâst pargottes pargo-occee tile já máhđulâšvuođah uuccâđ pargo árvuštâllojeh individuaallávt. Sunjin ráhtoo pargofinnimvuávám, mon kalga nuávdittiđ.
Ko olmooš páácá pargottemmin já almottât pargo-occen, te pargo- já iäláttâspalvâlusâi (PI-palvâlusah) tâi kieldâ äššitobdee uárnee teivâm tállân pargottesvuođâ aalgâst. Pargofinnimvuávám ráhtoo oovtâst pargottes ulmuin. Taan maŋa teivâmeh láá algâmuddoost kyevti oho kooskâi. Tárguttâs lii, ete jyehi pargo-occee finniiččij taggaar torjuu já palvâlusâid, maid sun taarbâš.
Pargo kalga uuccâđ nuuvt ko lii soppum
Uđđâ vyevist pargottes olmooš kalga uuccâđ pargo vuávám mield, vâi vuoigâdvuotâ pargottesvuotâhiätun siäilu. Prinsiiplávt pargottes olmooš kalga uuccâđ nelji pargosaje mánuppaajeest, mutâ miärán vaigutteh fálusist orroo pargosajeh já ulmuu toimânaavcah.
Meereest puáhtá spiekâstiđ, jis pargo-occee lii pargonavcâttem. Pargo-occee puáhtá jieš valjiđ, ete maid pargosoojijd sun ocá. Pargottesvuotâhiäđu ij pyevti monâttiđ ige ton meeri kiäppán, jis lii uuccâm tuárvi pargo já lii toimâm pargofinnimvuávám mield.
Pargoucâmist kalga raportistiđ PI-palvâlusâi nettipalvâlusâst kiärdulávt. Raportistempaje lii táválávt ohtâ mánuppaje.
Karenseh kuittâg uánáneh
Jis pargo-occee ij uusâ pargo nuuvt, ko lii soppum, te sun puáhtá finniđ PI-palvâlusâin muštottâs.
Jis pargo-occee ij taan-uv maŋa uusâ pargo, te PI-palvâlusah puáhtá meridiđ sunjin uánihis kaareens, mon ääigi iä määvsi ollágin pargottesvuotâhiäđu. Tááláá 60 peeivi saajeest kaareens pištá kuittâg tuš 5 peeivi tâi 10 peivid.
Pargo-occee puáhtá monâttiđ pargottesvuotâhiäđus tuáistáážân, jis sun kiärdulávt ij uusâ pargo nuuvt, ko lii soppum. Jis pargo-occee pietâd vises pargosaajeest, te sun puáhtá finniđ 45 peeivi kaareens. Tääl kaareens lii 90 peivid.
Kela máksá pargottesvuotâhiäđu PI-palvâlusâi tâi kieldâ pargovyeimipooliitlii ciälkkámuš vuáđuld. Siämmáánáál Kela jaska pargottesvuotâhiäđu mäksim, jis PI-palvâlusah addel kaareensciälkkámuš. Uánihis kaareens maŋa pargottesvuotâhiäđu ij taarbâš uuccâđ uđđâsist.