Olgoenâmijn Suomân

Tain siijđoin muštâluvvoo, ete moi iävtuiguin tun puávtáh finniđ Kela torjuid, jis tun varriih Suomân.

Moh láá Kela torjuuh?

Kela máksá torjuu sierâ eellimtiilijn. Tun puávtáh finniđ torjuu, jis tun jieh paste leđe pargoost ovdâmerkkân tondiet, ko tust láá uccâ párnááh, tun lah pyeccee tâi tun jođáh uápuid. Kela torjuuh miäruštâllojeh Suomâ laavâst.

Kela torjuuh láá ovdâmerkkân

• aalmugiäláttâh, táhádâsiäláttâs já eres iäláttuvfinnejeijee torjuuh
• almos aassâmtoorjâ
• talhâssajanmáávsuh
• eres puocâmân lohtâseijee torjuuh
• pargottesvuotâtorjuuh
• uáppee torjuuh
• pärniperrui torjuuh.

Kela-korttâ

Kela addel Kela-koortâ puohháid, kiäh pyehtih finniđ talhâssajanmáávsuid tâi puocâmân lohtâseijee eres torjuid.

Jis tust lii Kela-korttâ, te tun finniih toin njuolgist sajanmáávsu tipšokoloin maaŋgâin priivaat tuáhtársajattuvâin. Návt tun jieh taarbâš uuccâđ sajanmáávsu sierâ. Korttâ lii nuuvtá, já Kela vuolgât tom pááikán.

Kii puáhtá finniđ Kela torjuid?

Tun puávtáh táválávt finniđ Kela torjuid čuávuváin tiilijn:

• Tun aasah fastâ Suomâst.
• Tun poorgah Suomâst já tuu pälkki lii ucemustáá suulân 800 eurod mánuppaajeest.

Spiekâstâs lii, jis tun aasah Suomâst mutâ poorgah nube Euroop union staatâst. Talle tun jieh táválávt finnii Kela torjuid.

Mii lii pisovâš aassâm?

Tun aasah Suomâst fastâ, jis tust lii tääbbin eidusâš aassâmviste ađai päikki. Lasseen tun oroh ucemustáá ihepele tääbbin.

Ko tun varriih Suomân, te Kela árvuštâl, ete aasah-uv tun Suomâst pisovávt. Árvuštâlmist váldoo huámmášumán tuu olestile.

Árvuštâlmân vaigutteh ovdâmerkkân čuávuvááh ääših:

• Maacah-uv olgoenâmijn maasâd Suomân aassâđ?
• Jis tun puáđáh Suomân paargon, mon pajan tust lii pargosopâmuš?
• Áásá-uv pelikyeimi tâi eres aldasâš perruujeessân Suomâst fastâ?

Jis tun varriih Suomân koskâpuddâsávt, te tust ij lah táválávt vuoigâdvuotâ Kela torjuid. Ovdâmerkkân torvosajeoccest ij lah vuoigâdvuotâ Kela torjuid.

Mon enâmist tun varriih Suomân?

Torjuu finniimân vaaigut toos tot, ete kotemuš staatâst tun varriih Suomân.

Kela torjuu finniimân vaaigut tot, ete lii-uv staatâ Euroop union (EU) tâi Euroop ekonomiakuávlu (Eta) staatâ, Sveitsi, Stuorrâ-Britannia tâi staatâ, moin Suomâst lii sosiaaltorvosopâmuš.

EU-staatah láá

• Suomâ
• Vyelienâmeh
• Belgia
• Bulgaria
• Espanja
• Irland
• Italia
• Nuorttâriijkâ
• Kreikka
• Kroatia
• Kypros
• Latvia
• Liettua
• Luxemburg
• Malta
• Portugali
• Puola
• Ranska
• Romania
• Ruotâ
• Saksa
• Slovakia
• Slovenia
• Tanska
• Tšekki
• Unkari
• Viro.

Eta-staatah láá

• Euroop union staatah
• Island
• Liechtenstein
• Taažâ.

Suomâst lii sosiaaltorvosopâmuš čuávvoo staatâiguin: 

• Australia
• Chile
• India
• Israel
• Jaapaan
• Kanada (já Quebec)
• Kiina
• Maadâ-Korea
• Ovtâstumstaatah
• Tave-enâmeh.