Ålggjânnmin Lääʹddjânnma

Täin seedain čiõlǥtet, kooi määinai vuâđald vuäitak vuäǯǯad Kela tuärjjõõzzid, jõs seerdak Lääʹddjânnma.

Mõõk Kela tuärjjõõzz lie?

Kela vuäitt mäʹhssed tuärjjõõzz jeeʹres jieʹllemvueʹjjin. Vuäitak vuäǯǯad tuärjjõõzz, jõs jiõk vueiʹt jååʹtted reâuǥast ouddmiârkkân tõn diõtt, što tuʹst lie siõm päärna, leäk puõcci leʹbe mättʼtõõđak. Kela tuärjjõõzz meäʹrtõõlât Lääʹdd lääʹjjest.

Kela tuärjjõõzz lie ouddmiârkkân

• meerjeältõk, staanjeältõk da jeeʹres tuärjjõõzz oummid, kook lie jeältõõǥǥâst
• takai jälstemtuärjjõs
• taalkâskoʹrvvõõzz
• jeeʹres puõccmõʹšše õhttneei tuärjjõõzz
• reâuǥteʹmesvuõtt-tuärjjõõzz
• mättʼtõõđi tuärjjõõzz
• pärnnpiârrji tuärjjõõzz.

Kela-kortt

Kela oudd Kela-koort pukid, kook vueiʹtte vuäǯǯad taalkâskoʹrvvõõzzid leʹbe jeeʹres puõʒʒlma õhttneei tuärjjõõzzid. 

Jõs tuʹst lij Kela-kortt, vuäǯǯak tõin vuõiʹǧǧest koʹrvvõõzz håiddkuulin määŋgain privatt dåhttarsâjldõõǥǥin. Nääiʹt tuʹst ij taarbâž vuäǯǯeed koʹrvvõõzz jeäʹrben. Kortt ij määuʹs ni vooʹps, da Kela vuõlttâd tõn põrttsad pååʹšt mieʹldd.

Ǩii vuäitt vuäǯǯad Kela tuärjjõõzzid?

Vuäitak takainalla vuäǯǯad Kela tuärjjõõzz puõʹtti vuõʹjjin:

• Jälstak Lääʹddjânnmest põõššjen.
• Leäk tuâjast Lääʹddjânnmest da tuu päʹlǩǩ lij nuʹt 800 euʹrred määnpââʹjest.

Čårstõkkân lij, jõs jälstak Lääʹddjânnmest, leša reâuǥak nuuʹbb Euroopp unioon jânnmest. Teʹl jiõk takainalla vuäǯǯ Kela tuärjjõõzzid.

Mii lij põõšši jälstummuš?

Jälstak Lääʹddjânnmest põõššinalla, jõs tuʹst lij tääiʹben jiõčč jälstempäiʹǩǩ leʹbe põrtt. Lââʹssen vieʹttjak uuʹccmõsân peäʹl eeʹjjest tääiʹben.

Ko seerdak Lääʹddjânnma, Kela ärvvtââll, jälstak-a Lääʹddjânnmest põõššjen. Ärvvtõõllmest vääʹldet lokku obbvuâkkad.

Ärvvtõõllmõʹšše vaaikte ouddmiârkkân näkam ääʹšš:

• Määccak-a ålggjânnmest mååusat Lääʹddjânnma jälsted?
• Jõs puäđak Lääʹddjânnma tuõjju, måkam äigga tuʹst lij tuâjjsuåppmõš?
• Jäälast-a pieʹllkueiʹmmad leʹbe jeeʹres õõldâs piârvuäzzlaž Lääʹddjânnmest põõššinalla?

Jõs seerdak Lääʹddjânnma kõskkpoddsânji, tuʹst ij takainalla leäkku vuõiggâdvuõtt Kela tuärjjõõzzid. Ouddmiârkkân staanpäiʹǩǩooccjest ij leäkku vuõiggâdvuõtt Kela tuärjjõõzzid.

Koon jânnmest seerdak Lääʹddjânnma?

Tuärjjõõzz vuäǯǯma vaaikat tõt, koon jânnmest seerdak Lääʹddjânnma.

Kela tuärjjõõzzid vaaikat tõt, lij-a jânnam Euroopp unioon (EU) leʹbe Euroopp tällõsvuuʹd (Etv) jânnam, Sveiʹccjânnam, Jõnn-Britannia leʹbe jânnam, koivuiʹm Lääʹddjânnmest lij sosiaalstaansuåppmõš.

EU-jânnam lie

• Lääʹddjânnam
• Belgia
• Bulgaria
• Danska
• Eestijânnam
• Espanja
• Franska
• Irlantt
• Italia
• Kreikka
• Kroatia
• Kypros
• Latvia
• Liettua
• Luxemburgg
• Malta
• Nuõrttväʹldd
• Portugal
• Puola
• Romania
• Ruõcc
• Saksslajânnam
• Slovakia
• Slovenia
• Tšekk
• Unkar
• Vueʹllʼjânnam.

Etv-jânnam lie

• Euroopp unioon jânnam
• Islantt
• Liechtensteiʹnn
• Taarrjânnam.

Lääʹddjânnmest lij sosiaalstaansuåppmõš vueʹlnn looǥǥtõllum jânnmin: 

• Australia
• Chile
• Intia
• Israel
• Japaan
• Kanada (da Quebec)
• Ǩiina
• Õhttõõvvâmvääʹld
• Saujj-Korea
• Tâʹvvjânnam.