Ealáhagat
Ealáhagaid mákset bargoealáhatlágádusat ja Kela. Bargoealáhatlágádusat mákset bargoealáhaga. Dat vuođđuduvvá bálkái ja eará bargoboađuide. Jos bargoealáhat leat unni, sáhtát oažžut ealáhaga maid Kelas.
Bargoealáhatlágádusat ja Kela mákset ealáhagaid golmma iešguđetlágán diliin. Sáhtát oažžut ealáhaga, go jovssat ealáhatagi. Ovdal ealáhatagi sáhtát oažžut ealáhaga bargonávccahisvuođa dahje bargguhisvuođa vuođul. Lassin sáhtát oažžut bearašealáhaga, jos du oapmahaš jápmá.
Vulobeale govvii leat čohkkejuvvon ealáhagat ja dan molssaeavttut iešguđetlágan eallindiliin.
Ealáhaga lassin sáhtát oažžut Kelas
- mánnábajádusa
- ealáhatoažžu ássandoarjaga
- ealáhaga oažžu dikšundoarjaga
- soahtelasi ja badjelmearálaš soahtelasi
- vuođđoáigáiboahtindoarjaga.
Mii lea bargoealáhat?
Váldooassi ealáhagain leat bargoealáhagat. Bargoealáhat čoggo, go leat barggus ja oaččut das bálkká.
Bargoealáhagaid dikšot bargoealáhatlágádusat, mat leat máŋga.
Don ja du bargoaddit lehpet máksán barganjagiid áigge bargoealáhatmávssuid. Du ealáhaga mearriduvvo dan mielde, man olu leat dinen barganjagiid áigge.
Priváhta fitnodatdoalli lea máksán ealáhatmávssuid ealáhatfitnodahkii, man son lea ieš válljen.
Eanadoallofitnodatdoalli lea máksán ealáhatmávssuid su iežas ealáhatlágádussii, Melai.
Bargoealáhagain oaččut dieđu
- iežat bargoealáhatlágádusas
- Ealáhatdorvoguovddážis (Eläketurvakeskus)
- neahtas tyoelake.fi-siidduin (suomagillii).
Mii lea álbmotealáhat?
Jos it oaččo bargoealáhaga dahje dat lea uhcci, Kela máksá dutnje álbmotealáhaga.
Sáhtát oažžut álbmotealáhaga dievas meari dušše dalle, jos oaččut bargoealáhagaid vuollái 66 euro mánotbajis. Jos oaččut eanet bargoealáhagaid, de álbmotealáhat lea uhcit dahje it oaččo dan olláge.
Álbmotealáhaga dievas mearri lea sulaid 783 euro mánotbajis. Jos dus lea náittosguoibmi dahje rabasguoibmi, álbmotealáhaga dievas mearri lea sulaid 699 euro mánotbajis.
Álbmotealáhat sáhttá leat uhcit, jos leat váldán boarrásiidealáhaga áraduvvon ealáhahkan, nappo ovdal go leat deavdán 65 jagi.
Álbmotealáhat sáhttá leat uhcit maiddái dalle, jos leat ássan olgoriikkain. Jos fárret olgoriikkaide, du álbmotealáhaga máksin sáhttá gaskkalduvvat.
Jeara Kela bálvalannummiris, man láhkai olgoriikkain ássan dahje olgoriikkaide fárren váikkuha álbmotealáhahkii.
Álbmotealáhaga geahpedit
- bargoealáhat
- eará ealáhagat ja buhtadusat, maid oaččut.
Álbmotealáhaga eai geahpet
- beallelačča boađut
- máná dikšuma áiggis čoggon ealáhat
- stuđerema áigge čoggon ealáhat
- bargonávccahisvuođaealáhaga geardebajádus.
Kela ealáhagain ja bargoealáhagain gessojuvvo vearru.
Álbmotealáhaga boahtoráját
Sáhtát oažžut álbmotealáhaga, jos du eará álbmotealáhahkii váikkuheaddji ealáhagat ja buhtadusat, maid leat ožžon, leat uhcibut go čuovvovaš boahtoráját:
- sulaid 1 449 euro mánotbajis, jos dus lea rabasguoibmi dahje náittosguoibmi
- sulaid 1 617 euro mánotbajis, jos ásat okto.
Boahtoráját dárkkuhit bruttoboađuid dahjege boađuid, main ii leat gessojuvvon vearru.
Boahtoráját sáhttet leat uhcit, jos leat ássan olgoriikkain. Muhtin dáhpáhusain boahtoráját sáhttet leat maiddái stuorat.
Kela dahká mearrádusa du álbmotealáhagas easkka dalle, go čielgá, man olu oaččut eará ealáhagaid.