Olgoriikkain Supmii | Davvisámegiella | KelaMana sisdollui

Olgoriikkain Supmii

Dáin siidduin muitaluvvo, mainna eavttuin sáhtát oažžut Kela doarjagiid, jos fárret Supmii. 

Mat leat Kela doarjagat?

Kela sáhttá máksit doarjaga iešguđetlágan eallindiliin. Sáhtát oažžut doarjaga, jos it sáhte johtit barggus ovdamearkan danin, ahte dus leat unna mánát, leat buozus dahje stuđeret. Kela doarjagat meroštallojuvvojit Suoma lágas.

Kela doarjagat leat ovdamearkka dihte

  • álbmotealáhat, dáhkádusealáhat ja eará ealáhatolbmuid doarjagat
  • almmolaš ássandoarjja
  • dálkkasbuhtadusat
  • eará buohccámii laktáseaddji doarjagat
  • bargguhisvuođadoarjagat
  • stuđeantta doarjagat
  • mánnábearrašiid doarjagat.

Kela-koarta

Kela addá Kela-koartta buohkaide, geat sáhttet oažžut dálkkasbuhtadusaid dahje eará doarjagiid, mat laktásit buohcamii.

Jos dus lea Kela-koarta, oaččut dainna njuolgga buhtadusa dikšungoluin
máŋgga priváhta doavtterguovddážis. Ná don it dárbbaš ohcat buhtadusa sierra. Koarta lea nuvttá, ja Kela sádde poastta fárus dan ruoktot.

Gii sáhttá oažžut Kela doarjagiid?

Don sáhtát dábálaččat oažžut Kela doarjagiid čuovvovaš dáhpáhusain:

  • Ásat fásta Suomas.
  • Don barggat Suomas ja bálká lea uhcimustá sullii 800 euro mánotbajis.

Spiehkastahkan lea, jos ásat Suomas, muhto barggat nuppi Eurohpá uniovnna riikkas. Dalle it dábálaččat oaččo Kela doarjagiid.

Mii lea fásta ássan?

Don ásat Suomas fásta elege bissovaččat, jos dus lea dáppe fásta visti elege ruoktu. Dan lassin ásat uhcimustá beali jagis dáppe.

Go fárret Supmii, Kela árvvoštallá, ásatgo Suomas fásta. Árvvoštallamis váldojuvvo vuhtii du dilli oppalaččat.

Árvvoštallamii váikkuhit ovdamearkan čuovvovaš áššit:

  •  Máhcatgo olgoriikkas ruovttoluotta Supmii ássat?
  •  Jos boađát Supmii bargui, man áigái dus lea bargosoahpamuš?
  •  Ásságo du beallelaš dahje eará lagaš bearašlahttu Suomas fásta?

Jos fárret Supmii gaskaboddasaččat, dus ii dábálaččat leat vuoigatvuohta Kela doarjagiidda. Ovdamearkan dorvobáikeohccis ii leat vuoigatvuohta Kela doarjagiidda.

Man riikkas fárret Supmii? 

Doarjagiid oažžumii váikkuha dat, guđe riikkas fárret Supmii.

Kela doarjagiidda váikkuha dat, leago riika Eurohpá uniovnna (EU) dahje Eurohpá dállodoalloguovllu (Edg) riika, Sveica, Stuorra-Británnia dahje dakkár riika, mainna Suomas lea sosiáladorvvu guoskevaš soahpamuš.

EU-riikkat leat

  • Suopma
  • Belgia
  • Bulgaria
  • Dánmárku
  • Duiska
  • Espánnja
  • Estteeana
  • Frankriika
  • Greika
  • Hollánda
  • Irlánda
  • Itália
  • Kroatia
  • Kypros
  • Latvia
  • Lietuva
  • Luxemburga
  • Malta
  • Nuortariika
  • Portugala
  • Polska
  • Romania
  • Ruoŧŧa
  • Slovakia
  • Slovenia
  • Čekkia
  • Ungar.

Edg-riikkat leat

  • Eurohpá uniovnna riikkat
  • Islánda
  • Liechtenstein
  • Norga.

Suomas lea sosiáladorvosoahpamuš čuovvovaš riikkaiguin: 

  • Austrália
  • Chile
  • Davviriikkat
  • India
  • Israel
  • Jáhpan
  • Kanáda (ja Quebec)
  • Kiinná
  • Mátta-Korea
  • Ovttastuvvan Stáhtat.