Maht puáđuh vaigutteh aassâmtorjui?
Vuáđujiešvástádâs
Ovdil ko lopâlâš aassâmtoorjâ lii čielgâs, te aassâmkoloin kepiduvvoo vuáđujiešvástádâs. Vuáđujiešvástádâs miärán vaigutteh
- rävisulmui já paarnij lohomeeri purrâmušjuávhust
- purrâmušjuávhu bruttopuáđuh mánuppaajeest.
Bruttopuáđuh láá puáđuh, main iä lah kepidum viäruh.
Mađe stuárráb puáđuh láá, te tađe stuárráb lii vuáđujiešvástádâs. Jis puáđuh láá uáli uccááh, te vuáđujiešvástádâs ij lah ollágin.
Puáđuh
Aassâmtorjuu miärán vaigutteh
- tienâspuáđuh (ovdâmerkkân pälkkipuáđuh, main lii kepidum máhđulâš tienâspuáđukepidem)
- omâdâhpuáđuh (ovdâmerkkân láigupuáđuh já vuorkkiimij riäntuh)
- maaŋgah torjuuh (ovdâmerkkân pargomarkkântoorjâ, uáppuruttâ, iäláttuvah já puoccâmpeiviruttâ).
Aassâmtorjuu miärán iä vaaigut
- tiätu torjuuh (ovdâmerkkân áigápuátutoorjâ, pärnilase, uáppuruuđâ huolâtteijeealadâs tâi omâhâštipšo toorjâ)
- uáppulovnâ
- purrâmâškode vyeliahasii päärni puáđuh
- sätipuáđuh (ovdâmerkkân ärbi tâi skeŋkkâ).
Tun koolgah almottiđ puoh tuu puáđuid aassâmtorjâucâmušâst. Kela finnee tiäđuid tunjin maksum paalhijn meid puáđuregisterist.
Mušte almottiđ Kelan, jis tuu puáđuh stuáruh tâi kiäppáneh.
Tienâspuátukiäpádâs
Tienâspuátukiäpádâs uáivild tom, ete jyehi purrâmušjuávhu jeessân oohtânrekinistum tienâspuáđuin kepiduvvojeh 300 eurod mánuppaajeest. Kela ij vääldi taam sume huámmášumán, ko tot rekinist aassâmtorjui vaigutteijee puáđui mere.
Puátukiäpádâs puáhtá toohâđ pälkkipuáđust, iäláttâstooimâ puáđust já eennâmtuálu puáđust.
Tienâspuátukiäpádâs ij innig tohhuu 1.4.2024 rääjist, tastko laahâ muttoo. Tast maŋa puoh puáđuh vaikutteh aassâmtorjui.
Luuvâ lase tast, ete maht puáđuh vaigutteh aassâmtorjuu miärán (suomâkielân).
Maht torjuu meeri rekinistoo?
Aassâmtorjuu meeri rekinistoo návt:
Aassâmkoloin kepiduvvoo vistig vuáđujiešvástádâsuási. Aassâmtoorjâ lii 80 prosentid päccee summeest.
1.4.2024 rääjist aassâmtoorjâ lii 70 prosentid summeest.
Ovdâmerkkâ
Ovdâmeerhâ euromereh láá vyeimist 1.4.2024 rääjist.
Joovnâ áásá ohtuu Tuurkust láiguvisteest. Viste láigu lii 700 eurod mánuppaajeest. Joovnâ puáttun lii uáppuruttâ, mii lii 279,38 eurod mánuppaajeest. Tastko Joovnâ puáđuh láá uceh, te vuáđujiešvástádâs ij lah.
Joovnâ aassâmkoloin pyehtih tuhhiittiđ enâmustáá 447 eurod mánuppaajeest. Aassâmtorjuu meeri rekinistoo enâmusaassâmkoloi mield. Tot ij rekinistuu Joovnâ lááigu ađai 700 euro vuáđuld.
Joovnâ aassâmtoorjâ lii 70 prosentid enâmusaassâmkoloin ađai 447 eurod x 0,70 = 312,90 eurod mánuppaajeest.
Jovnâ máksá asâmist jieš 387,10 eurod mánuppaajeest (700 eurod – 312,90 eurod = 387,10 eurod).