Mätt-teäʹǧǧ | Nuõrttsääʹmǩiõll | KelaSirddu siiskõʹsse

Mätt-teäʹǧǧ

17 eeʹǩǩed teâuddam mättʼtõõtti vuäitt vuäǯǯad mätt-tieʹǧǧ.

Mätt-tieʹǧǧ meärra vaaikte

  • mõõn âkksaž leäk
  • mäʹhtt jälstak
  • leäk-a näittlõõttâm
  • lie-a tuʹst päärna.

Uuʹccmõs mätt-tieʹǧǧ lie 8–43 euʹrred määnpââʹjest. Tõn vuäitt vuäǯǯad 17–19-ekksaž mättʼtõõtti, kååʹtt jäälast puärrses åʹrnn. Šuurmõs vueiʹtlvaž mätt-teäʹǧǧ päärnateʹmes mättʼtõõttja lij 279 euʹrred määnpââʹjest.

Vuâlla 17-ekksaž vuäitt vuäǯǯad

  • mätt-tieʹǧǧ, jõs päärnažlââʹss lij loopptum
  • mätt-tieʹǧǧ mättmateriaal-lââʹzz, jõs määtt jiâ leäkku määusteʹmes škooultõõzz.

Mätt-tieʹǧǧest âlgg mäʹhssed piiđ. Jiõk kuuitâǥ jooud mäʹhssed mätt-tieʹǧǧstad piiđ, jõs tuʹst jie leäkku jeeʹres puåtti.

Looǥǥ lââʹzz mätt-tieʹǧǧ ooccmest (lääddas).

Mätt-tieʹǧǧ huõlteeipââjõs

Jõs leäk vuâlla 18-ekksaž päärna huõlteei, mätt-teäggsad lââʹzztet huõlteeipââjõõzz. Tõt lij eeʹjjest 2024 nuʹt 141 euʹrred määnpââʹjest. Kela meâtt tõn automaattlânji.

Mätt-tieʹǧǧ mättmateriaal-lââʹss

Vuäitak vuäǯǯad mättmateriaal-lââʹzz, jõs täk määin teâuddje:

  • Tuʹst jie leäkku päärna jiõk-ǥa leäkku näittlõõttâm.
  • Puärrsääd puåtti lie õhttsiʹžže jäänmõsân 41 100 euʹrred eeʹjjest.
  • Jõs jälstak puärrsad åʹrnn da leäk vuâlla 20-ekksaž leʹbe jälstak jiõččinad da leäk vuâlla 18-ekksaž.

Jiõk vueiʹt kuuitâǥ vuäǯǯad mättmateriaal-lââʹzz, jõs tuʹst lij vuõiggâdvuõtt määusteʹmes škooultõʹsse.

Ǩeäʹst lij vuõiggâdvuõtt määusteʹmes škooultõʹsse?

Tuʹst lij vuõiggâdvuõtt määusteʹmes škooultõʹsse, jõs teâudak kuhttuid täid määinaid:

  • Leäk ǩiõrggnam vuâđđškooulâst eeʹjj 2021 leʹbe tõn mâŋŋa.
  • Leäk šõddâm eeʹjj 2004 leʹbe tõn mâŋŋa.

Puk škooultõõzz jie leäkku määusteeʹm, håʹt teâudčiǩ määinaid. Tääʹrǩest tuu mättstroiʹttlest, lij-a tuu škooultõs määustem.

Mättmateriaal-lââʹzz vueiʹtte vuäǯǯad še 15- leʹbe 16-ekksa, håʹt sij jie vueiʹt vuäǯǯad jeeʹres mätt-tieʹǧǧ.

Mättmateriaal-lââʹss lij nuʹtt 52 euʹrred määnpââʹjest.

Jõs vuäǯǯak juʹn mätt-tuärjjõõzz, Kela meâtt tuʹnne mättmateriaal-lââʹzz automaattlânji. Jiõk âʹte taarbâž ooccâd tõn jeäʹrben. Jõs jiõk võl vuäǯǯ ni mõõn mätt-tieʹǧǧ, leâša vuäitak vuäǯǯad mättmateriaal-lââʹzz, ooʒʒ mätt-tuärjjõõzz mätt-tuärjjõsooccmõõžžin.

Puärrsi puåtti

Tuu puärrsi puåtti vueiʹtte vaaikted tõõzz, vuäǯǯak-a mätt-tuärjjõõzz da mõõn jiânnai vuäǯǯak tõn. Sâjjsaž puärrsi leʹbe ouddmiârkkân ääʹjj leʹbe ääkk puåtti jie vaaikât mätt-tuärjjõʹsse.

Jõs tuu puärraz lie rätkkjam, Kela väldd lokku tõn puärraz puåttjid, ǩeän åʹrnn jälstak leʹbe ǩeän åʹrnn mââimõsân jälstiǩ.

Õllškooulmättʼtõõtti

Jõs mättʼtõõđak õllškooulâst, tuu puärrsi puåtti jie vueiʹt uuʹcceed tuu mätt-tieʹǧǧ meäʹr leʹbe reiddad tõn. Jõs tuu puärrsin lie tåʹlǩ siõmmna puåtti, tõk vueiʹtte vaaikted nuʹtt, što vuäǯǯak jäänab mätt-tuärjjõõzz.

Lookkjiškooulâst, ämmtallaš mättstroiʹttlest leʹbe mättškooulâst mättʼtõõtti

Jõs mättʼtõõđak lookkjiškooulâst, ämmtallaš mättstroiʹttlest leʹbe meerlažškooulâst, tuu puärrsi puåtti vuäiʹtte vaaikted mätt-tuärjjõʹsse, jõs kuäbbaž-ne aaʹššin kuâskk tuu:

  • Leäk vuâlla 18-ekksaž.
  • Jälstak puärrsad åʹrnn.

Puärrsi puåtti vuäiʹtte uuʹcceed tuu mätt-tuärjjõõzz meäʹr, pââʹjeed tõn leʹbe reiddad mätt-tuärjjõõzz vuäǯǯmõõžž vooʹps.

Jõs jälstak jiõččinad leʹbe jeeʹres pääiʹǩest ko puärrsad åʹrnn, tuu puärrsi puåtti jie uuʹcced tuu mätt-tuärjjõõzz, peʹce vuäiʹtte tåʹlǩ šuureed tõn. Puärrsi puåtti vaaikte kuuitâǥ tõõzz, vuäǯǯak-a mättmateriaal-lââʹzz da mättlääin riikkstaanmõõžž.

Puärrsääd puåtti jie vaaikât tuu mätt-tuärjjõʹsse, jõs mii-ne täin kuâskk tuu:

  • Leäk teâuddam 18 eeʹǩǩed da jälstak jiõččinad.
  • Leäk näittlõõttâm.
  • Leäk vueʹllâkksaž päärna huõlteei.

Ärvvtõõl laʹsǩǩeem-mašinain, mâʹmmet vuäitak vuäǯǯad mätt-tieʹǧǧ (lääddas).

Looǥǥ lââzz

Seidd peeiʹvtum 20.2.2024