Reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõk | Nuõrttsääʹmǩiõll | KelaSirddu siiskõʹsse

Säursmâʹttemtuärjjõs da reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõk

Jõs puõʒʒak kuuʹǩǩ, vuäǯǯak takainalla vuõššân puõʒʒâlmpeiʹvvtieʹǧǧ.

Ǥu leäk vuäǯǯam puõʒʒâlmpeiʹvvtieʹǧǧ 150 arggpeiʹvved, Kela vuõlttad tuʹnne ǩeeʹrj, koʹst čiõlǥeet säursmâʹttem da jeältõõǥǥ pirr. Vuäitak vuäǯǯad kååčč Kelaaʹje saǥstõõllâd tõʹst, mäʹhtt reâuggpâstlvažvuõttad vueiʹtet pueʹreed.

Ǥu leäk vuäǯǯam puõʒʒâlmpeiʹvvtieʹǧǧ nuʹt pirr eeʹjj ij-ǥa reâuggpâstlvažvuõttad leäkku puârrnam, vuäitak ooccâd säursmâʹttemtuärjjõõzz leʹbe reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥ.

Säursmâʹttemtuärjjõs lij mieʹrräiggsaž reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõk. Tõn määuʹset hååid leʹbe säursmâttmõõžž ääiʹjest. Oudldõssân lij, što tuʹnne lij rajjum säursmâʹttem- leʹbe håiddamplaan.

Jõs reâuggpâstlvažvuõttad ij säursmâʹttemtuärjjõõzz ääiʹj puârran, vuäitak ooccâd reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥ.

Reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõk vuäitt leeʹd nuʹt reâuggjeältõk ko še narodjeältõk. Vuäitak ooccâd tõid seämma ooccmõõžžin da dåhttarciâlklmin.

Looǥǥ lââʹzz reâuggpââʹstʼteʹmesvuõtt-tuärjjõõzz ooccmest (lääddas).

Ǩii vuäǯǯ Kelast reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥ?

Vuäitak vuäǯǯad reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥ, jõs leäk 16–64-ekksaž da tuʹst lij puõʒʒâlm leʹbe vââʹǩǩ, kååʹtt câgg tuu reâuggmest.

Jõs leäk reâuggam kuuʹǩǩ da teâuddam 60 eeʹǩǩed, vuäitak vuäǯǯad jeältõõǥǥ, jõs jiõk pââʹst juäʹtǩǩed reâuǥstad.

Põõššjen čââʹlmtem leʹbe liikkeempââʹstʼtem vuäǯǯ pâi reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥ, håʹt son reâuǥči. Oudldõs lij, što narodjeältõʹǩǩe vaaikteei jeeʹres puåtti jie mõõn pâʹjjel narodjeältõõǥǥ puåđraaj.

Ko teâudak 65 eeʹǩǩed, Kela mott reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥad puäʹresvuõttjeältõkkân. Tät ij takainalla muuʹtt vuäǯǯmad jeältõõǥǥ meäʹr.

Nuõrr ooumaž vuäǯǯ säursmâʹttemtieʹǧǧ

Jõs leäk šõddâm reâuggpââʹstʼteʹmmen vuâlla 15-ekksiʹžžen, vuäitak vuäǯǯad reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥ, ko teâudak 16 eeʹǩǩed. Takainalla reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥ ij kuuitâǥ vuäǯǯ vuâlla 20 eʹkksiʹžžen. Nuõrr oummu vueiʹtte vuäǯǯad tõn sâjja ämmtallaš säursmâttmõõžž da säursmâʹttemtieʹǧǧ.

Ämmtallaš säursmâttmõõžž täävtõssân lij vieʹǩǩted tuu piâssâd tuõjju. Tuʹnne raajât jiijjad mättʼtõõttâm- da säursmemplaan. Tõn raajât õõutveäkka huõlteeʹjin da äʹšštobddjivuiʹm.

Jeältõõǥǥ sâjja vuäǯǯak teʹl nuõrroummu säursmâʹttemtieʹǧǧ. Tõt lij uuʹccmõsân 31,99 euʹrred peeiʹvest. Tõn lââʹssen vuäitak vuäǯǯad lääʹmesvuõtt-tuärjjõõzz.

Reâuggmõš reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥin

Håʹt leäk reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥâst, vuäitak reâuggad måtam veeʹrd.

Jõs reâuǥak, iʹlmmet tõʹst Kelaaʹje da reâuggjeältõkstroiʹttlasad. Kela juätkk jeältõõǥǥ mähssmõõžž, jõs tiânnsad lie jäänmõsân 976 euʹrred määnpââʹjest.

Jõs reâuǥak mieʹrtemes ääiʹj da teäʹnʼjak pâʹjjel 976 euʹrred määnpââʹjest, vuäitak kueʹđđed jeältõõǥǥ vuâŋŋad jäänmõsân 2 eeʹjj ääiǥas. Tät miârkkšââvv tõn, što tuʹnne jeät mahssu jeältõõǥǥ, leâša ton jiõk taarbâž ooccâd tõn oʹđđest, jõs tuâj poʹtte 2 eeʹjj seʹst.

Jõs vuåǯǯuk jeältõõǥǥ vuäǯǯai håiddtuärjjõõzz seämma ääiʹj säursmâʹttemtuärjjõõzzin leʹbe reâuggpââʹstʼteʹmesvuõttjeältõõǥǥin, vuäitak pääʹlǩ õõl vuäǯǯad Kelast pââimõs lääʹmesvuõtt-tuärjjõõzz. Tõt õõlǥat, što kuâđak pukid jeältõõǥǥääd vuâŋŋad. Pââimõs lääʹmesvuõtt-tuärjjõs lij nuʹt 493 euʹrred määnpââʹjest. Tõʹst ij mõõn piiđ.

Jõs jõõskak reâuggmen, iʹlmmet tõʹst tâʹlles Kelaaʹje. Kela älgg eʹpet mäʹhssed jeältõõǥǥ.

Seidd peeiʹvtum 16.2.2024